RESUMO
"El Síndrome de la Inmunodeficiencia Social" é un texto de José Antonio Marina. O tema principal do artigo é de cómo a nosa sociedade se volveu pasiva frente ao que ocorre ao seu redor. As noticias máis escandalosas e indecentes xa non nos escandalizan porque estamos acostumados a lelas nos xornais, oílas e velas nos informativos e mesmo en reportaxes que afondan nelas. Unha simple noticia dun asasinato, un accidente de tráfico, secuestro, corrupción, narcotráfico ou prostitución xa non é novo; o que fai que pasemos do contido e non nos decatemos do profundo problema co que estamos a tratar. Soamente nos damos conta se algo ocorre préto de nós ou incide na nosa vida. O autor de este texto apunta como causa de todo este panorama social á carencia de pensamento crítico, xa que parece que as persoas saben que son unhas simples marionetas, pero non fan nada para cambialo. Outro argumento que apunta é o da impotencia confortable, xa que se da por suposto que a situación non ten solución e que non podemos facer nada ao respecto. José Antonio Marina ofrécenos unha solución simple que se aplica aos nenos cando son pequenos para facerlles entender que é o que fan mal e que é o que fan ben: o castigo exemplar. Nada mellor que atacar o malo e premiar o bó. Por último tamén comenta que é necesario unha reforma do sistema actual que se basa en catro institucións (suicidas) como son a democracia, a tecnoloxía, a racionalidade científica e o mercado libre.
"El Síndrome de la Inmunodeficiencia Social" é un texto de José Antonio Marina. O tema principal do artigo é de cómo a nosa sociedade se volveu pasiva frente ao que ocorre ao seu redor. As noticias máis escandalosas e indecentes xa non nos escandalizan porque estamos acostumados a lelas nos xornais, oílas e velas nos informativos e mesmo en reportaxes que afondan nelas. Unha simple noticia dun asasinato, un accidente de tráfico, secuestro, corrupción, narcotráfico ou prostitución xa non é novo; o que fai que pasemos do contido e non nos decatemos do profundo problema co que estamos a tratar. Soamente nos damos conta se algo ocorre préto de nós ou incide na nosa vida. O autor de este texto apunta como causa de todo este panorama social á carencia de pensamento crítico, xa que parece que as persoas saben que son unhas simples marionetas, pero non fan nada para cambialo. Outro argumento que apunta é o da impotencia confortable, xa que se da por suposto que a situación non ten solución e que non podemos facer nada ao respecto. José Antonio Marina ofrécenos unha solución simple que se aplica aos nenos cando son pequenos para facerlles entender que é o que fan mal e que é o que fan ben: o castigo exemplar. Nada mellor que atacar o malo e premiar o bó. Por último tamén comenta que é necesario unha reforma do sistema actual que se basa en catro institucións (suicidas) como son a democracia, a tecnoloxía, a racionalidade científica e o mercado libre.
Trataremos de analizar agora polo miúdo todos estos termos dos que o autor nos fala. Presentaremos as ideas do texto de forma esquemática e coas palabras claves para unha mellor comprensión do artigo e das que partiremos para a posterior documentación.
SÍNDROME DE INMUNODEFICIENCIA. NON NOS ESCANDALIZAMOS POR NADA
- Factores que disminúen as defensas do organismo social.
SÍNDROME DE INMUNODEFICIENCIA. NON NOS ESCANDALIZAMOS POR NADA
- Factores que disminúen as defensas do organismo social.
- Carencia de pensamento crítico
- Serie de crenzas patóxenas
- Crenza na inevitabilidade do fenómeno
- A tolerancia é a gran virtude da democracia
- Efecto tóxico da corrupción
- Solución
- Fortalecer o sistema inmunitario social, as súas defensas.
- Castigo exemplar
- Fomentar o pensamento crítico
- Esforzo de reflexión
- Participación cidadana
2. Necesidade de defender un marco ético - sistema con catro institucións (suicidas)-
- Democracia
- Tecnoloxía
- Racionalidade científica
- Mercado libre
- Peza fundamental: educación
ANÁLISE
A inmunodeficiencia é un estado patolóxico (estudo dos cambios estructurais bioquímicos e funcionais das células, texidos e órganos) no que o sistema inmune non cumpre co papel de proteción que lle corresponde deixando o organismo vulnerable á infección. O síndrome da inmunodeficiencia é, básicamente, un déficit de inmunidade, causada por unha mutación dun xen.
Con esta comparación, Marina quere facer unha similitude entre o noso corpo e a sociedade, que deixa que elementos estranos e indecentes se apoderen do panorama mentras a poboación non fai nada por evitalo, actuando de forma pasiva e deixando que entre a "enfermidade" sen ningún tipo de barreira. Como xa apuntaba Ortega y Gasset alá polos anos 90, fai falla un cambio na moralidade do temperamento do español medio. Consentimos actuacións mediocres dos políticos e un escaso aprecio polo ben común, cando o remedio para cambiar todo isto está nas nosas mans.
Un dos causantes do decrecemento das defensas da nosa sociedade é a falta dun pensamento crítico entre a cidadanía. Este atópase desprazado pola enorme cantidade de infoxicación e tamén por distraccións que o poder constrúe voluntariamente para que se produza o vacío ideolóxico entre as mentes, tendo resultado actualmente entre os máis xoves que carecen de valores críticos fundamentados. Ao poder non lle interesa que o cidadán pense de forma responsable para tomar decisións e opine sobre calquera tema, tendo ao seu alcance calquer tipo de información que podería resultar perxudicial. O poder quere que o cidadán utilice o seu pensamento básico co único obxectivo de sobrevivir e para propiciar un estado de conformismo e dependencia, que, desgraciadamente, é donde nos atopamos hoxe. Non cuestionamos a figura da autoridade e pensamos que non temos nada que facer contra ela; asumimos órdenes, queixándonos en silencio, conformándonos coa situación sen pensar en cambiala. Ademais as creenzas patóxenas das que fala no texto son perxudiciais xa que o feito de telas interiorizadas non axudan. Segundo o autor, a estupidez política é dañina pero é o fracaso da intelixencia individual o que preocupa, xa que o uso da propia intelixencia discrepa do propio coeficiente intelectual.
Por outro lado, fálanos da tolerancia. A aceptación da diversidade de opinión tanto social, étnica, cultural ou relixiosa; a capacidade de saber escoitar e aceptar aos demais, sempre sen atentan contra os dereitos fundamentales, mostrando respeto ante todo. Esa gran virtude moral e cívica da democracia. Débese de exercer a tolerancia nunha democracia, pero non todo é tolerable. Neste punto, Marina fala da xustiza, ese gran valor que debe de predominar nun verdadeiro Estado demócrata, xunto coa paz.
Nos últimos anos, medrou considerablemente a preocupación entre a sociedade polo desprestixio dos políticos debido aos cuantiosos casos de corrupción. A preocupación existe pola gran cantidade de casos que se dan, hoxe en día se miramos un xornal e non atopamos casos de corrupción parécenos estrano cando o normal é que fose ao revés. Acostumámonos sempre ao indecente, coma cando somos cativos e aprendemos antes a dicir palabrotas e non cousas bonitas. Para nós é normal ver como todos os días se destapan casos de tráfico de influenzas, extorsión, malversación, subornos e fraudes; sexa de persoas con rango político ou real. Opinamos durante días que nos parece mal para logo esquecernos do tema e quedar no olvido, sen nada que facer. Queremos transparencia pero non o demostramos.
Da mesma maneira que para reforzar as nosas defensas do noso corpo necesitamos anticorpos tomando por exemplo unha dieta equilibrada, tamén é necesario que combatamos con anticorpos esta inmunodeficiencia social. José Antonio Marina ofrécenos as opcións do castigo exemplar, fomentar o pensamento crítico, un esforzo de reflexión e unha participación cidadana.
Por último, destaca a necesidade de defender un marco ético nas institucións básicas nas que se basa o noso sistema (democracia, tecnoloxía, ciencia e mercado) ao que o autor as define como suicidas xa que se se deixan seguir a súa propia dinámica poden chegar a ser destrutivas para o ser humano. Cada unha destas institucións non pode funcionar sen un marco ético; algunhas, como a democracia, xa non son concebidas sen él xa que non hai democracia sen ética. Outras, como a tecnoloxía ou a ciencia non atenden a valores éticos e o mercado opera soamente mediante influenzas.
Con esta comparación, Marina quere facer unha similitude entre o noso corpo e a sociedade, que deixa que elementos estranos e indecentes se apoderen do panorama mentras a poboación non fai nada por evitalo, actuando de forma pasiva e deixando que entre a "enfermidade" sen ningún tipo de barreira. Como xa apuntaba Ortega y Gasset alá polos anos 90, fai falla un cambio na moralidade do temperamento do español medio. Consentimos actuacións mediocres dos políticos e un escaso aprecio polo ben común, cando o remedio para cambiar todo isto está nas nosas mans.
Un dos causantes do decrecemento das defensas da nosa sociedade é a falta dun pensamento crítico entre a cidadanía. Este atópase desprazado pola enorme cantidade de infoxicación e tamén por distraccións que o poder constrúe voluntariamente para que se produza o vacío ideolóxico entre as mentes, tendo resultado actualmente entre os máis xoves que carecen de valores críticos fundamentados. Ao poder non lle interesa que o cidadán pense de forma responsable para tomar decisións e opine sobre calquera tema, tendo ao seu alcance calquer tipo de información que podería resultar perxudicial. O poder quere que o cidadán utilice o seu pensamento básico co único obxectivo de sobrevivir e para propiciar un estado de conformismo e dependencia, que, desgraciadamente, é donde nos atopamos hoxe. Non cuestionamos a figura da autoridade e pensamos que non temos nada que facer contra ela; asumimos órdenes, queixándonos en silencio, conformándonos coa situación sen pensar en cambiala. Ademais as creenzas patóxenas das que fala no texto son perxudiciais xa que o feito de telas interiorizadas non axudan. Segundo o autor, a estupidez política é dañina pero é o fracaso da intelixencia individual o que preocupa, xa que o uso da propia intelixencia discrepa do propio coeficiente intelectual.
Por outro lado, fálanos da tolerancia. A aceptación da diversidade de opinión tanto social, étnica, cultural ou relixiosa; a capacidade de saber escoitar e aceptar aos demais, sempre sen atentan contra os dereitos fundamentales, mostrando respeto ante todo. Esa gran virtude moral e cívica da democracia. Débese de exercer a tolerancia nunha democracia, pero non todo é tolerable. Neste punto, Marina fala da xustiza, ese gran valor que debe de predominar nun verdadeiro Estado demócrata, xunto coa paz.
Nos últimos anos, medrou considerablemente a preocupación entre a sociedade polo desprestixio dos políticos debido aos cuantiosos casos de corrupción. A preocupación existe pola gran cantidade de casos que se dan, hoxe en día se miramos un xornal e non atopamos casos de corrupción parécenos estrano cando o normal é que fose ao revés. Acostumámonos sempre ao indecente, coma cando somos cativos e aprendemos antes a dicir palabrotas e non cousas bonitas. Para nós é normal ver como todos os días se destapan casos de tráfico de influenzas, extorsión, malversación, subornos e fraudes; sexa de persoas con rango político ou real. Opinamos durante días que nos parece mal para logo esquecernos do tema e quedar no olvido, sen nada que facer. Queremos transparencia pero non o demostramos.
Da mesma maneira que para reforzar as nosas defensas do noso corpo necesitamos anticorpos tomando por exemplo unha dieta equilibrada, tamén é necesario que combatamos con anticorpos esta inmunodeficiencia social. José Antonio Marina ofrécenos as opcións do castigo exemplar, fomentar o pensamento crítico, un esforzo de reflexión e unha participación cidadana.
Por último, destaca a necesidade de defender un marco ético nas institucións básicas nas que se basa o noso sistema (democracia, tecnoloxía, ciencia e mercado) ao que o autor as define como suicidas xa que se se deixan seguir a súa propia dinámica poden chegar a ser destrutivas para o ser humano. Cada unha destas institucións non pode funcionar sen un marco ético; algunhas, como a democracia, xa non son concebidas sen él xa que non hai democracia sen ética. Outras, como a tecnoloxía ou a ciencia non atenden a valores éticos e o mercado opera soamente mediante influenzas.
FONTES
- «Es la hora de la responsabilidad» [en liña]. periodistadigital.com. 8 de outubro de 2012 <http://blogs.periodistadigital.com/creyentes-y-responsables.php/2012/10/08/p314687#more314687>, [Consulta: 2 novembro 2012]
- García, José M. «Gamoneda alerta sobre la falta de pensamiento crítico en la juventud» [en liña]. diariodeleon.es. 29 de outubro de 2007 <http://www.diariodeleon.es/noticias/cultura/gamoneda-alerta-sobre-falta-de-pensamiento-critico-en-juventud_350131.html> [Consulta: 2 novembro 2012]
- «Marina: "La historia de la humanidad es la de la estupidez"» [en liña]. elmundo.es, 17 de decembro de 2004 <http://www.elmundo.es/elmundolibro/2004/12/17/no_ficcion/1103306719.html> [Consulta: 2 novembro 2012]
- «Principios y valores de la democracia» [en liña]. bibliotecadigital.org <http://bibliotecadigital.conevyt.org.mx/colecciones/ciudadania/principios_y_valores_de_la_democ.htm#15> [Consulta: 2 novembro 2012]
- Hoyos Vásquez, Guillermo. «Formación ética, valores y democracia» [en liña] portales.puj.edu.co <http://portales.puj.edu.co/didactica/PDF/EstadosdeArte/EticayvaloresGuillermoHoyos.pdf> [Consulta: 2 novembro 2012]
CONCLUSIÓN
Estou dacordo en que a nosa sociedade atópase actualmente enferma polos virus manipuladores do poder. Pero na miña opinión, creo que nós mesmos sabemos o que ocorre pero fáltanos tomar a iniciativa de ir ao médico para que nos recete un antibiótico co que combatir o virus ou, mesmo, buscar unha solución pola nosa parte. Somos uns cobardes como ben explica José Antonio Marina xa que dende pequenos inculcáronnos un certo respeto cara a autoridade. Pero non nos podemos olvidar que a autoridade que nos goberna, foi previamente elixida (se realmente vivimos nunha democracia) por nós. Polo que conclúo que non somos nós os que temos que ter un certo respeto cara a autoridade, certamente sí, pero penso que o primordial e básico é que sexa a autoridade a que teña un respeto cara os seus cidadáns.
Estou dacordo en que a nosa sociedade atópase actualmente enferma polos virus manipuladores do poder. Pero na miña opinión, creo que nós mesmos sabemos o que ocorre pero fáltanos tomar a iniciativa de ir ao médico para que nos recete un antibiótico co que combatir o virus ou, mesmo, buscar unha solución pola nosa parte. Somos uns cobardes como ben explica José Antonio Marina xa que dende pequenos inculcáronnos un certo respeto cara a autoridade. Pero non nos podemos olvidar que a autoridade que nos goberna, foi previamente elixida (se realmente vivimos nunha democracia) por nós. Polo que conclúo que non somos nós os que temos que ter un certo respeto cara a autoridade, certamente sí, pero penso que o primordial e básico é que sexa a autoridade a que teña un respeto cara os seus cidadáns.
Ben o esforzo, pero teño certas matizacións. Non teño moi claro cales son as claves. Primeiro aparece un listado e despois unha descrición que non coinciden. Eso crea certa confusión.
ResponderEliminare despois non se percibe moita relación entre as claves e as fontes.
Ademais dentro dos cometidos estaba buscar fontes axeitadas, argumentar a súa relevancia, que nos ofrecen, e aportar o listado de fontes usadas coa estrutura correcta. Esta é a nosa tarea e era o obxectivo da proposta. Había que establecer unha relación entre as claves do texto e as fontes seleccionados, estalecer unha coherencia de cauda-efecto para poder plasmar a dimensión documental do traballo (comentario deixado noutros blogs).
As poucas fontes apuntadas están ben referenciadas, agás que a de periodistadigital, hai autor Fernando Córdoba e o cuaderno sobre Principio e valores da dempcracioa, habería que empezar co Instituto Federal Electoral, que aparece claramente como promotor dese boletín.